Recreatie in Stichtse Vecht: introductie

Recreanten van buiten de gemeente maar ook de eigen inwoners genieten van de Stichtse Vecht. Landgoederen en landbouw, de Vecht en de plassen, weilanden  en molens, de forten in de Waterlinie. Het gebied is afwisselend en biedt uiteenlopende mogelijkheden voor wandelen, fietsen, en waterrecreatie. Hoe verhoudt dit zich tot zonnevelden? Sommigen uiten hun zorgen, anderen zien ook kansen.

Meer over wat ons buitengebied zo aantrekkelijk maakt

  • lustoord voor stedelingen al sinds de Gouden Eeuw
  • Amsterdamse kooplieden lieten een ‘herenkamer’ aan hun boerderij bouwen
  • combinatie van nut (agrarische opbrengst) en lust (genieten van het buitenleven)
  • nu nog steeds is Stichtse Vecht het ‘buiten van de Randstad’
  • een groene long tussen de grote steden in
  • vele voorzieningen voor recreatie en toerisme: vakantiewoningen, watersport, recreatieparken, natuurgebieden, fiets- en wandelpaden en attracties
  • erfgoed biedt meerwaarde: decor van de Vecht, de oude dorpen, forten, buitenplaatsen en kleinschalige landschappen
  • recreatielandschap draagt bij aan de werkgelegenheid en het voorzieningenniveau in de dorpen en langs de rivieren
  • watersportlandschap in en om de oostelijke veenplassen
  • de groene veenweidegebieden aan de oost- en westkant van Stichtse Vecht bieden rust, ruimte en unieke natuur
  • de turfwinning is terug te vinden in de vorm van legakkers, petgaten, trilveen, plassen en langgerekte stroken land die reiken tot aan de zandgronden van de Utrechtse Heuvelrug

    • Recreatieve gebieden

    In Stichtse Vecht bevinden zich op relatief korte afstand van elkaar:

    • de Vecht (belangrijke vaarroute voor pleziervaart)
    • langs de Vecht
    • de Rivierdorpen
    • de landgoederen/buitenplaatsen
    • de forten
    • de Maarsseveense plassen
    • waardevolle natuur zoals Bethunepolder
    • petgatenlandschap
    • Veenweidelandschap
    • Turfwinningsgebieden
    • diverse fiets- en wandelroutes zoals Klompenpaden en NS-wandelroutes

    De grootste recreatieve druk ligt in het oosten van de gemeente (op en langs de Vecht en ten oosten daarvan).

    Impact van het landschap op recreatie

    De kwaliteit van het landschap en het erfgoed is van groot belang voor recreatie. De aantrekkingskracht van het gebied neemt toe door de hoofdstructuur van het landschap te versterken. Als het landschap wordt aangetast, neemt de aantrekkingskracht af. Veranderingen in het landschap hebben dus direct invloed op de recreatieve waarde van het gebied.

    Impact van zonnevelden op recreatie

    1. Fiets-/wandelrecreatie: de impact hierop is lastig in te schatten. De meningen over panelen zijn zeer divers, bij bewoners en bij recreanten. Is alleen het oorspronkelijke landschap van Stichtse Vecht aantrekkelijk voor recreanten? Of biedt het ook kansen?
    2. Verblijfsrecreatie: grotere zonnevelden zijn ruimte-intensief. Van belang is gewenste verblijfsrecreatie niet te blokkeren. Soms kan het een oplossing bieden wanneer het zonneveld voor 15 jaar wordt geexploiteerd (dit is de minimale periode in verband met de Stimuleringsregeling Duurzame Energie).
    3. Er is in Stichtse Vecht unieke verblijfsrecreatie aanwezig langs de Vecht (bed & breakfast, buitenplaatsen, landgoederen, boerderijen) en een hotel langs het A’dam Rijnkanaal. Er zijn daarnaast ook campings en parken met stacaravan en bungalows.

     

    (Foto van Solarpark de Kwekerij, Bronkhorst, fotograaf: Rutger Hollander)

    Kansen van zonnepanelen voor recreatie

    • Nederland bestond vroeger uit energielandschappen met de traditionele windmolens, veenontginning, verbouwen van bomen, etc
    • het begrip ‘energielandschap’ wordt in een modern jasje zichtbaar met zonnevelden
    • verleden en toekomst worden op die manier in verbinding gebracht en beleefbaar
    • interessant voor recreanten: wandelpad door een zonneveld met rondleidingen en info-borden
    • extra natuur en recreatie bekostigd uit de business case van een zonneveld
    • wifi en opladen elektrische vervoersmiddelen met zonne-energie (bij parkeerplaatsen toeristische bestemmingen, toeristische overstappunten)

     

    (Foto: Installatieprofs.nl)

    Beleidskeuze van de gemeente

    De gemeente wil, passend in de maat en schaal van Stichtse Vecht, ruimte bieden aan recreatie én zonnevelden, door de volgende uitgangspunten te stellen:

    • zonnevelden bij voorkeur niet toestaan binnen 100 meter van belangrijke recreatieve routes zoals de Vecht. Het gaat hierbij om het beschermen van zichtlijnen (soms zijn dit ‘doorkijkjes’) en andere landschappelijke en cultuurhistorische waarden
    • zonnevelden binnen de Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn punt van overleg tussen initiatiefnemer, gemeente en provincie en voorlopig alleen in hele specifieke situaties mogelijk
    • zonnevelden volgen liefst de natuurlijke verkaveling maar een afweging is nodig in die gevallen dat de verkaveling parallel aan de recreatieve route ligt. Bij voorkeur ligt een zonneveld ‘dwars op de route’ waardoor fietsers en vooral wandelaars aan de korte zijde het veld passeren
    • de installatie moet nabij de waarnemer laag zijn om het uitzicht zo min mogelijk aan te tasten. De hoogte van de installatie kan toenemen met de zichtafstand.
    • een initiatiefnemer geeft waar mogelijk en gewenst het zonneveld een recreatieve functie en/of draagt bij aan het (herstel van) natuur